یکی از ماجراهایی که هیچکس نمی تواند آن را انکار کند و در بیان رد آن براید حتی آنها که دشمن ترین نسبت اعتقادات شیعه هستند ماجرای غدیر خم است و برای بیان این مطلب نیازی به سند حدیث نیست چرا که امری مسلم و متواتر است که همگان آن را قبول دارند . اما جالب است که بدانید با چنین رویداد بزرگی که شیعه معتقد است در آن امر جانشینی پیامبر مشخص شده است در مقابل اهل سنت با چه دلایلی این اتفاق را رد می کنند . حال ما به بررسی دلایل اهل سنت می پردازیم که به طور خلاصه آنها می گویند در حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه که آن را قبول دارند مقصود پیامبر دوست بوده نه آنکه شیعه آن را تعبیر به جانشین می کند .
تفکر طرفداران مکتب خلفا : پیامبر خدا (ص)سپاهی را به فرماندهی خالد بن ولید به یمن فرستاد غنائم زیادی را به دست آوردند . پیامبر (ص)علی بن ابیطالب را فرستاد تا خمس غنائم را اجرا کند و بقیه را تقسیم نماید . او از این کار فارغ شد در حالی که خسته به نظر میرسید . همراهان از او خواستند تا که شتران خود را استراحت بدهند و بر شتران به غنیمت گرفته شده شوار شوند . علی آنان را منع کرد سپس برای خود جانشینی تعیین کرد و خودش زودتر رفت تا که به مراسم حجة الوداع برسد . جانشین علی (ع) به هر یک از همراهانش یک لباسی از کتان داد و به آنان اجازه داد که بر شتران به غنیمت گرفته شده سوار شوند . علی (ع) بعد از فارغ شدن از مراسم حج نزد آنان بازگشت ، لباس و شتران را از افراد گرفت و بر نائبش خشمگین شد و او را بر کارش سرزنش کرد . گلایه و شکایت در میان سپاه ظاهر شد و با علی به مخالفت پرداختند و هنگام رسیدن به پیامبر شکایت خود را از رفتار علی اعلام کردند . بدین ترتیب در میان همراهان پیامبر بحث علی و شاکیانش منتشر شد و سخن علیه علی نزد پیامبر افزایش یافت . بریده میگوید : وقتی نزد پیامبر رسیدم از کار علی انتقاد کردم و اشکالات او را گفتم تا دیدم چهره پیامبر (ص)تغییر کرد و فرمود : آیا من از خود مؤمنین نسبت به آنان اولی نیستم (ألست اولی بالمؤمنین من أنفسهم )، گفتم : بله ، سپس فرمود : من کنت مولاه فعلی مولاه پس پیامبر در میان ما بلند شد و فرمود : ای مردم از علی شکایت نکنید ، قسم به خدا او با تقواتر از آن است که از او شکایت شود .
تفکر طرفداران مکتب اهل البیت : این جریانی را که می اورند در واقع می خواهند بگویند که پیامبر حدیث غدیر را به این دلیل فرمودند که دیدند در مورد حضرت علی (ع) انتقاد و بد گویی زیاد شده است و برای اینکه به این حرفها پایان دهند 120 هزار نفر جمعیت را در صحرای غدیر خم جمع کردند و گفتند هر کس من دوست او هستم علی نیز دوست او می باشد تا دیگر بد گویی ها پیرامون حضرت علی (ع) خاتمه یابد چنانکه ابراهیم محمدی مولف کتاب عیانات که نقدی بر کتاب تیجانی می باشد و در رد عقاید شیعه می باشد و بارها در این کتاب به توهین و بد گویی علیه تیجانی و شیعه پرداخته است می گوید :
در اینکه پیامبر (صلی الله علیه و سلم) چنین جملهاى«من کنت مولاه فهذا على مولاه! اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه!»در حقّ علی (رضی الله عنه) فرموده، هیچ شکّى نیست.. امّا باید دید که چرا این جمله را در آن محل فرمود؟ و در واقع بایستى به روایات و تواریخ معتبر و متواتر مراجعه کرد تا دید که چه مسألهاى پیش آمده بود که باعث گردید، پیامبر (صلی الله علیه و سلم) چنین بگوید.. و چرا لفظ ولایت (وال و والاه) را در برابر عداوت (عاد و عاداه) قرار داد؟
بعد در ادامه همان جریانی را که در بالا بنده بطور خلاصه آورده ام به طور مشروح توضیح می دهد و بعد از آن می گوید :
این سه برخورد بجا و قاطعانه علی (رضی الله عنه) با همراهانش - یعنى جریان کنیزک، و سختگیرى او در جلوگیرى از استفاده مرکبهاى زکات، و اقدام او در بازپسگیرى لباسهایى که در غیابش توزیع شده بودند - باعث کینه و دشمنى آنها با علی (رضی الله عنه) گردید و گلایه و شکایتهاى خود را دهان به دهان منتقل کردند و افراد زیادى را در انتقاد و اعتراض به علی (رضی الله عنه) با خود شریک ساختند!
این اعتراضات از طرف شاکیان، زمانى که حتّى مراسم حج را به پا مىداشتند، پایان نیافت، و بلکه زیادتر شد و نزد پیامبر (صلی الله علیه و سلم) رفتند و درباره علی (رضی الله عنه) سخنان فراوانى گفتند .
... بدین ترتیب، پیامبر (صلی الله علیه و سلم) با چنین افرادى که موج کینه و دشمنى با علی (رضی الله عنه) را در میان خود داشت و به دیگران نیز منتقل مىساخت و خصوصاً بازیچهاى براى منافقان و نهایتاً تفرقه مسلمانان مىشد، از مکّه خارج شد و به طرف مدینه حرکت کرد، پس در فرصت مناسبى - قبل از آن که مسلمانان که از گوشه و کنار جزیره العرب براى اداى فریضه حج آمده بودند و اکنون در مسیر بازگشت بودند، متفرّق شوند و هرکس به سرزمین خویش برگردد و پیش از آن که امواج این بگومگوها نسبت به علی (رضی الله عنه) به جاهاى دیگر -خصوصاً مدینه - نیز منتقل شود، هنگام نماز ظهر در غدیر خم - محلّى در نزدیکى جحفه - سخنانى را ایراد فرمود و با جملاتى از علی (رضی الله عنه) جانبدارى کرد و قضیّه را همانجا فیصله بخشید (عیانات ،فصل 5، روایت غدیر، چون از نسخه الکترونکی کتاب استفاده کردم شماره صفحه را نیاورده ام )
واقعا جای تعجب و بسیار تاسف دارد برای کسانی که با تعصب بیجا و دگم اندیشی می خواهند زیر بار حقیقت به این بزرگی نروند و با هر بهانه تراشی و دلیل می خواهند حرفهایی را بزند که چه بسیار ناآگاهند که این گونه صحبتها بر علیه عقاید خود و بی احترامی به تفکرات خودشان می باشد به مصداق واقعی این حرف که: آمدید که ابرو را درست کنید اما چشم شخص را هم کور کردید .
عذرهای بدتر از گناه اهل سنت
1- این شکایت ارتباطی به قضیه غدیر خم ندارد و حدود ده ماه قبل از حرکت پیغمبر به حجة الوداع بوده است. قضیه مربوط به مدینه است نه در حجة الوداع ، خود بریده میگوید : وقتی من وارد مسجد شدم رسول خدا در منزل خود بود و برخی از اصحاب در مقابل در مسجد بودند اینها همه نشان میدهد که این قضیه ربطی به غدیر خم ندارد و در همان مدینه این قضیه خاتمه یافت. معجم أوسط طبرانی ، ج6 ، ص163 و معجم کبیر طبرانی ، ج18 ، ص128 و مستدرک حاکم نیشابوری ، ج3 ، ص110
2- این قضیه نشان میدهد که صحابه علیه علی توطئه و سعایت کردند که با عدالت صحابه سازگاری ندارد. شما که میفرمائید : الصحابه کلّهم عدول و هر کس نسبت به صحابه بد بگوید فهو زندیق ، خود همین قضیهای که شما نقل میکنید دلالت میکند بر توطئه و بر سعایت صحابه بر ضد علی ، آیا سعایت از دیدگاه شما مخل به عدالت نیست ؟ شما که خواستید غدیر را زیر سوال ببرید صحابه را زیر سؤال بردید ، شما که اهل بیت را رها کردید و صحابه را گرفتید و میگوئید که پیغمبر فرموده : اصحاب من مانند ستارگانند که به هر یک از آنها اگر تمسّک کنید هدایت مییابید ، آیا این روایت درست است ؟ آیا یک مسلمان میتواند با تمسک به این دسته از اصحاب رسول خدا که سعایت علی را کردند تا او را از چشم پیغمبر بیندازند ، سعایت مسلمانی را کند تا او را از چشم مسلمان دیگر بیندازد . آیا قبول میکنید که ما استناداً به عمل صحابه سعایت مسلمانان را کنیم ؟ یا نه ، به این نتیجه میرسید که یک شعری انشاء کردهاید که در قافیهاش ماندهاید ؟ یا می خواهید گناه صحابه را با اجتهاد مثل همیشه ماست مالی کنید ؟
چه حرفی بالاتر از چیزی که خودتان می زنید در حالی که کتاب عیانات خود می گوید ((این سه برخورد بجا و قاطعانه علی (رضی الله عنه) با همراهانش)) آیا این صحابه در زمان حیات پیامبر اکرم به هر بهانه ای نمی خواستند با علی مخالفت کنند؟ منافقان از این اتفاق می خواستند بازیچه برای تفرقه مسلمانان استفاده کنند و حضرت رسول برای جانبداری از علی در غدیر خم خطبه ای ایراد فرمود ، که دیگر این منافقان نتوانند بعد از فوت پیامبر هر بلایی را که بخواهند سر علی بیاورند . آیا این سندی بر مظلومیت علی نیست؟وقتی در زمان حیات پیامبر این چنین تنها است که همه به بدگویی او می پردازند و تنها حامی او پیامبر خداست ، حال این علی بعد از پیامبر چه کند ؟ آیا مخالفان علی که در زمان حیات پیامبر او را بد می گفتند و مقابل کار بجا و درست او می ایستادند بعد از فوت پیامبر به راحتی نمی توانستند حق او را پایمال کنند ؟
3- این قضیه شکایت بریده و همچنین شکایت برخی از افراد باعث غضب پیغمبر شد . احمد بن حنبل که در مسندش میگوید هر حدیث صحیحی را من توانستهام در این کتاب آوردهام ، اگر روایتی را در صحیح من ندیدید بدانید که آن روایت صحیح نیست از قول بریده میگوید : آمدم نزد پیغمبر و نامه خالد را به او دادم فرأیت الغضب فی وجه رسول الله . آثار غضب و خشم در سیمای پیغمبر مشاهده کردم. (مسند احمد (چاپ قاهره ، شرح حمزة احمد زین) ، ج16 ، ص486)
این کار آقایان باعث شد که پیغمبر غضبناک و اذیت شد ؛ آیه قرآن میفرماید :
إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا(احزاب /57) آنها که خدا و پیامبرش را ایذاء مىکنند خداوند آنها را از رحمت خود در دنیا و آخرت دور مىسازد، و براى آنان عذاب خوار کنندهاى آماده کرده است
در بعضی از روایات است که وقتی بریده با اصحاب مشغول گفتگو بود که لشکر پیروز شد اما علی فلان کار و فلان کار را کرد ، رسول خدا کلام ما را میشنید
فخرج رسول الله مغضباً و قال : ما بال أقوال ینتقصون علیّاً ؟ من ینتقص علیّاً فقد تنقّصنی و من فارقنی فقد فارقنی
پیغمبر در حالی که غضبناک بود از حجره بیرون آمد و فرمود : چه فکرهائی میکنند کسانی که این همه از علی بدگوئی میکنند ؟ هر کس از علی بدگوئی کند از من بدگوئی کرده است و هر کس از علی جدا شود از من جدا شده است.( معجم أوسط طبرانی ، ج6 ، ص163)
این قضیه باعث شد که پیغمبر بفرماید : علی ولی همه مؤمنین بعد از من است. من ینتقص علیّاً فقد تنقّصنی و من فارقنی فقد فارقنی ، هر کس از علی بدگوئی کند از من بدگوئی کرده است و هر کس از علی جدا شود از من جدا شده است و همچنین جمله اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه (خداوندا کسانی که علی را دوست دارند ، دوست بدار و آنها که با او دشمنی کنند دشمن بدار) که مولف عیانات می گوید هیچ شکی نیست در حق حضرت علی (ع) است و این یعنی خط بطلان بر عمل صحابه بعد از پیغمبر و یعنی خط بطلان بر تمام کسانی که جنگ خانمانسوز جمل را به راه انداختند و بیش از سی هزار نفر را به خاک و خون کشاندند و یعنی خط بطلان بر کسانی که18 ماه جنگ صفین به راه انداختند که نتیجه آن یکصد و ده هزار کشته از طرفین شد و یعنی خط بطلان بر کسانی که آتش جنگ نهروان را برافروخته کردند و چهار هزار نفر انسان در این میان کشته شد .
در آخر از اهل سنت سؤال میکنیم : شما که امروز در کتابهای فقهی ، اصولی ، تاریخی و تفسیریتان از ابوهریره ، کعب الاحبار یهودی ، تمیم الداری هزاران روایت دارید ولی از علی هیچ روایتی ندارید . موطأ مالک یکی از فرق اربعه شماست ، منصور دوانیقی به مالک رئیس مالکیها میگوید : ای مالک ! کتابی بنویس به شرط آنکه در آن یک روایت از علی نیاورده باشی . شما کتاب موطأ مالک را ببینید ، اگر یک روایت از علی علیه السلام پیدا کردید ! آیا این مصداق ((من فارق علیاً فقد فارقنی)) و ((اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه)) نیست ؟